ŚRODKI NA STONKĘ KUKURYDZIANĄ

Do najgroźniejszych szkodników kukurydzy zaliczamy stonkę kukurydzianą. Jest to mały chrząszcz, który sprawia duży problem w uprawach rolniczych. Jest szkodliwy zarówno w fazie siewu, jak i w fazie rozwoju rośliny. Stonka kukurydziana to jeden z głównych szkodników, który atakuje kukurydzę uprawianej w monokulturze w różnych regionach świata.

Stonka kukurydziana - charakterystyka i rozpoznanie

Stonka kukurydziana (Diabrotica virgifera virgifera) to gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych, który jest uważany za poważnego szkodnika kukurydzy. Stonka ta pochodzi z Ameryki, ale rozprzestrzeniła się w innych częściach świata. W Polsce po raz pierwszy pojawiła się w 2005 roku. Często aktywna jest nocą, co może sprawić, że trudno ją zaobserwować w trakcie żerowania.

Samice charakteryzują się jaskrawo żółtą przez pomarańczową barwą ciała z czarnymi paskami na bokach. Samce tego gatunku mają ciemniejsze ubarwienie niż samice. Dorosłe chrząszcze żywią się liśćmi kukurydzy, co może prowadzić do ich znacznych uszkodzeń i zmniejszenia wielkości oraz jakości plonu. Chrząszcze uszkadzają liście, zostawiając na nich nieregularne wyżłobione otwory.

Jednak największe szkody wyrządza larwa stonki, która żeruje na korzeniach kukurydzy, co może prowadzić do obniżenia jakości plonu. Uszkodzenia mogą różnić się w zależności od stadium rozwoju. Larwy stonki kukurydzianej uszkadzają korzenie, co jest bardziej niebezpieczne niż uszkodzenia liści. Mogą wygryzać dziury w korzeniach i dolnych częściach łodygi, co może osłabiać roślinę i prowadzić do zmniejszenia plonu. Larwy bardzo rzadko żerują na ziarniakach, uszkadzając kolby.

Duże uszkodzenia mogą prowadzić do znacznego spowolnienia wzrostu kukurydzy, a nawet do obumarcia roślin w skrajnych przypadkach.

Stadia rozwojowe stonki kukurydzianej

Stonka przechodzi przez cztery stadia rozwojowe.

• Jaja: Cykl rozwojowy stonki kukurydzianej rozpoczyna się od składania jaj przez dorosłe osobniki na roślinach, najczęściej w pobliżu roślin kukurydzy. Jaja są zazwyczaj o białym lub kremowym kolorze i mają kształt owalny.
• Larwy: Po wykluciu się z jaj larwy stonki kukurydzianej zaczynają żerować na korzeniach plantacji kukurydzy. Żerowanie larw na korzeniach może prowadzić do uszkodzeń systemu korzeniowego rośliny, co wpływa na jej niezdolność do pobierania wody i składników pokarmowych z gleby.
• Poczwarki: Larwy przechodzą przez kilka stadiów rozwojowych, zwykle od trzech do pięciu kończąc poczwarką znajdującą się w glebie.
• Dorosłe osobniki: Po okresie przepoczwarczenia się wiosną lub latem, dorosłe chrząszcze stonki kukurydzianej wylatują z ziemi i zaczynają żerować. Stadium zimującym są jaja składane do gleby na głębokość do 15 cm. Początek nowego pokolenia szkodnika rozpoczyna się wiosną po wylęgu złożonych jaj.

Zwalczanie stonki kukurydzianej - preparaty, opryski na szkodniki

Do zwalczania szkodników można stosować różne metody, np. chemiczne środki ochrony roślin. Ważny jest monitoring i kontrola populacji szkodnika, aby minimalizować straty w uprawie kukurydzy. Jeśli populacja stonki kukurydzianej jest duża i stanowi poważne zagrożenie, a określony próg ekonomicznej szkodliwość przekracza 15 larw na roślinie, należy wykonać zabieg insektycydem.

Ważne jest stosowanie środków zgodnie z zaleceniami producenta i przestrzeganie okresów karencji. Różnorodny dobór preparatów wykazuje działanie kontaktowe i żołądkowe oraz powierzchniowe.

Środki chemiczne na stonkę ziemniaczaną

Do najpopularniejszych preparatów do zwalczania stonki zaliczamy:

• Belem 0,8 MG - insektycyd do stosowania w czasie siewu lub sadzenia roślin zawierający cypermetrynę. Działa kontaktowo i żołądkowo.
• Inazuma 130 WG - środek owadobójczy działający na system nerwowy oraz modulatory kanałów sodowych szkodników. Zawiera acetamipryd i lambda-cyhalotrynę działające kotaktowo i żołądkowo.
• Soilguard 0,5 GR Sumin - insektycyd do stosowania przez użytkowników nieprofesjonalnych zawierający teflutrynę. Na szkodniki działa w sposób gazowy, kontaktowy i żołądkowy.

Wymagane od osób nabywających środki są odpowiednie certyfikaty lub licencja potwierdzająca ich wiedzę na temat bezpiecznego stosowania, przechowywania i usuwania pestycydów. W Polsce jest to tzw. "świadectwo kwalifikacji" w zakresie stosowania środków ochrony roślin.

Stonka kukurydziana- zapobieganie

Metody ograniczające występowanie larwy i chrząszcze stonki kukurydzianej:

• Wybór odmian, które są bardziej odporne, może pomóc zmniejszyć ryzyko ataku szkodnika.
• Siew kukurydzy w późniejszych terminach może pomóc uniknąć głównego okresu aktywności stonki kukurydzianej.
• Regularne monitorowanie populacji pozwala określać intensywność nalotów. Pułapki feromonowe mogą być wykorzystywane do monitorowania ich obecności. 
• Praktyki takie jak uprawa zimowa i orka mogą pomóc w zniszczeniu larw stonki ukrytych w glebie.
• Istnieją również metody biologicznej kontroli stonki kukurydzianej, takie jak wprowadzenie naturalnych wrogów tego szkodnika, np. parazytoidów i drapieżników.
• Unikanie monokultury, czyli uprawa różnych roślin w kolejnych sezonach, może pomóc w zmniejszeniu populacji stonki kukurydzianej. 
• Odpowiednie nawożenie i nawadnianie mogą pomóc we wzmocnieniu odporności kukurydzy na stonkę.

* Środki ochrony roślin zarejestrowane w roku 2023.