KLASY TOKSYCZNOŚCI ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN – CO MUSISZ WIEDZIEĆ?

Wiele środków ochrony roślin to trucizny, które szkodzą nie tylko niepożądanym, ale również pożytecznym organizmom – w tym ludziom. Aby zapewnić bezpieczeństwo osobom pracujących z pestycydami, wyróżniono VI klas ich toksyczności. Co warto o nich wiedzieć?

Ustawa o środkach ochrony roślin - co to klasa toksyczności środków ochrony?

Co to jest klasa toksyczności środków ochrony roślin?

Toksyczność ostrą danej substancji chemicznej wyraża się za pomocą dawki śmiertelnej LD50, czyli takiej liczby mg/kg masy ciała, która spowodowała śmierć połowy zwierząt doświadczalnych. Podział toksyczności pestycydów według Cremlyna zakładał podanie substancji doustnie lub przez skórę, a doświadczenie przeprowadzono na szczurach.

Lita klas toksyczności przedstawia się on następująco:

  • I klasa: skrajnie toksyczne środki ochrony roślin – LD50 poniżej 1 mg/kg,
  • II klasa: bardzo toksyczne i substancje szkodliwe – LD50 1-50 mg/kg,
  • III klasa: umiarkowanie toksyczne – LD50 50-500 mg/kg,
  • IV klasa: słabo toksyczne – LD50 500-5000 mg/kg,
  • V klasa: praktycznie nietoksyczne – LD50 5000-15 000 mg/kg,
  • IV klasa: stosunkowo nieszkodliwe i najbezpieczniejsze dla zdrowia ludzi – LD50 powyżej 15 000 mg/kg.

Zagrożenie związane z korzystaniem z toksycznych środków ochrony roślin występuje cały czas – od transportu i magazynowania przez stosowanie po utylizację resztek i zużytych opakowań. M.in. z tego powodu Ustawa o środkach ochrony roślin (Dz.U. 2023 poz. 340) wyklucza używanie śor z I, II oraz III klasy przez osoby niezajmujące się zawodowo rolnictwem, a także wymusza prowadzenie stosownej dokumentacji uzasadniającej zastosowanie danego śor.

Substancje aktywne zawarte w niektórych środkach ochrony roślin przez długi czas nie ulegają rozkładowi na mniej szkodliwe związki, dlatego tym bardziej stanowią poważne zagrożenie. Za przykład mogą posłużyć dwa pestycydy: DDT (dichlorodifenylotrichloroetan, LD50 powyżej 50 mg/kg ciała) oraz dioksyny (np. TCDD, LD50 0,2 mg/kg masy ciała dla szczura), które odkładają się w organizmach ludzi i zwierząt oraz pozostają w środowisku przez całe lata.

W jakim celu stosujemy klasy toksyczności?

Klasy toksyczności pozwalają uświadomić sobie, jakie ryzyko podejmują osoby korzystające z konkretnych środków ochrony roślin oraz skłaniać do zapewnienia im maksymalnego bezpieczeństwa. To dlatego niektóre pestycydy są dopuszczone jedynie do użytku profesjonalnego przez odpowiednio wyszkolonych ludzi! Chodzi o osoby fizyczne, które stosują środki ochrony roślin w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej (rolnictwo, leśnictwo), czyli w celach innych niż własne niezarobkowe potrzeby.

Czy mniejsza klasa toksyczności oznacza, że dany środek ochrony roślin jest całkowicie bezpieczny? Nie! Nawet jeśli prawo zezwala na zakup i zastosowanie jakiegoś pestycydu, nie oznacza to, że korzystanie z niego nie wiąże się z żadnym niebezpieczeństwem. Żadna substancja zawarta w pestycydach nie jest bezpieczna w dużej ilości, a twierdzenie, że niektóre środki ochrony roślin są prawie nieszkodliwe może wprowadzać użytkowników w błąd[1]. Warto wziąć też pod uwagę, że nawet te mniej toksyczne substancje aktywne w śor mają tendencję do kumulowania się, a skutki zatrucia nie muszą pojawić się natychmiast.

Klasy toksyczności środków ochrony roślin - podsumowanie

Wszystko to powinno skłonić rolników i ogrodników do niezwykle rozsądnego korzystania z chemicznych środków ochrony roślin, a najlepiej – sięgania po nie w ostateczności, gdy zawiodą metody naturalne i niechemiczne.

Rozsądnemu gospodarowaniu środkami ochrony roślin służy tzw. „integrowana ochrona roślin”. Polega ona na doborze pestycydów w taki sposób, aby ograniczyć negatywny wpływ na organizmy, które nie ich gatunkami docelowymi, w szczególności na owady zapylające i naturalnych wrogów szkodników. Właściwy dobór śor oraz ich naprzemienne stosowanie ma na celu zapobieganie uodpornienia się szkodników na substancje aktywne. Poza tym liczba zabiegów i dawki stosowanych substancji należy jak najbardziej zminimalizować.

Pamiętaj! W czasie stosowania jakichkolwiek pestycydów najlepiej korzystać z środków ochrony osobistej: kombinezonu, okularów, osłony dróg oddechowych i rękawiczek.

 

 

 

Sprawdź środki ochrony roślin dostępne w naszym sklepie internetowymwpolu.pl

UWAGA!

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed użyciem przeczytaj etykietę oraz opis działania produktu. Środki ochrony roślin do użytku profesjonalnego mogą być nabyte tylko i wyłącznie przez osoby pełnoletnie oraz posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w ustawie o środkach ochrony roślin. Niespełnienie powyższych warunków jest złamaniem regulaminu sklepu.

Data dodania: 2023-06-07
Aktualizacja: 2023-06-20
Glifosat będący kluczowym składnikiem aktywnym w wielu herbicydach stosowanych w ochronie roślin od lat wywołuje żywe dyskusje dotyczące jego wpływu na środowis...
Zobacz również:
Werticilioza to choroba grzybowa atakująca rośliny, wywołana przez grzyby z rodzaju Verticillium. Dotyka ona zarówno rośliny ozdobne, jak i użytkowe, powodując ...
Pyretroidy to preparaty z grupy insektycydów, które zwalczają różne gatunki owadów i roztoczy. Znajdują zastosowanie w uprawach rolniczych i sadowniczych, a tak...
Drutowce to najczęściej spotykani niszczyciele warzyw korzeniowych. Pasożytują na ziemniakach, burakach, marchwi, pietruszce, cebuli, porach, roślinach z grupy ...
Mączlik szklarniowy, szkodnik roślin uprawianych przede wszystkim w szklarniach i pod osłonami z rzędu pluskwiaków, to bardzo mały, uskrzydlony owad. Ze względu...