0,00zł
DO RABATU NA WYSYŁKĘ: 1000złSKRZYPIONKA ZBOŻOWA – CZYM JEST I JAK JĄ ZWALCZYĆ?
Zmiany klimatu oraz stosowanie monokultur zbożowych w ostatnich latach przyczyniły się do zwiększenia problematyczności pewnego szkodnika – skrzypionki zbożowej. Szacuje się, że straty w plonie mogą wynieść nawet 30-40%[1]! Czym jest skrzypionka zbożowa i jak ją zwalczyć? Wyjaśniamy.
Skrzypionka zbożowa: jak rozpoznać?
Skrzypionka zbożowa (Oulema melanopus) to niewielki chrząszcz z rodziny stonkowatych, która zalicza się do szkodników roślin zbożowych. Dorosłe osobniki osiągają długość 4-5 mm i mają zielonkawe lub niebieskie skrzydła z charakterystycznym połyskiem, a także czerwone odnóża i przedplecze oraz czarne czułki i stopy.
Cykl życiowy skrzypionki zbożowej
Owady dorosłe po zimowaniu pojawiają się wiosną na pszenicy, jęczmieniu, pszenżycie i owsie oraz na życie (choć rzadziej), gdy temperatura powietrza przez 2-3 dni z rzędu wynosi więcej niż 10°C – w sprzyjających okolicznościach taka możliwość zdarza się już w drugiej połowie kwietnia. To tzw. żer uzupełniający, po którym skrzypionki kopulują, a samice składają miodowożółte jaja na górnej części blaszki liściowej (również w liściach zbóż i w uprawach zbożowych).
Jaja mają długość ok. 1 mm i można je znaleźć wzdłuż nerwów liściowych – pojedynczo lub w nieco większych skupiskach. Po ok. 2 tygodniach wykluwają się z nich brunatno-żółte larwy skrzypionek z czarną główką, które są właściwym szkodnikiem zbóż. Żywią się bowiem tkanką miękiszową i zostawiają na liściach charakterystyczne, podłużne ubytki. Następnie larwy przechodzą w fazę poczwarki (na głębokości ok. 5 cm pod ziemią), trwającą ok. 12 dni. Po przepoczwarzeniu dorosłe osobniki jeszcze przez jakiś czas żerują na zbożach, a potem kryją się w ściółce, trawie lub między korzeniami, aby przezimować.
Dlaczego skrzypionka zbożowa stanowi zagrożenie dla upraw?
O ile dorosłe okazy nie powodują szkód o znaczeniu gospodarczym, o tyle jego larwy już tak. Larwy skrzypionki żerują na najważniejszych liściach w źdźble – podflagowym i flagowym. Szacuje się, że jedna larwa skrzypionki może zniszczyć powierzchnię dochodzącą do 3,5 cm2[2], a kilka larw jest w stanie zniszczyć całą tkankę miękiszową na liściu. Jedna samica składa do 300 jaj, więc straty plonu mogą być naprawdę znaczne.
Jak zwalczać skrzypionkę zbożową?
Aby stwierdzić, czy należy podjąć walkę ze skrzypionką zbożową, przede wszystkim należy przeprowadza się obserwację łanu w okresie, gdy chrząszcze mają żer uzupełniający. Sygnał alarmowy stanowi znalezienie 10-15 dorosłych owadów w przeliczeniu na 1 m2 pszenicy ozimej, ponieważ może oznaczać pojawienie się zwiększonej liczby larw. Następnej obserwacji trzeba dokonać w okresie wylęgania larw – 100-150 kłosów w grupach po 10 w różnych częściach pola. Pozwoli to ustalić największe skupisko szkodników oraz ich szacunkową liczebność.
Jaka liczebność larw daje podstawy do zastosowania chemicznych środków ochrony roślin? Wynosi ona:
- dla jęczmienia (ozimego i jarego), pszenicy jarej, pszenżyta jarego i owsa: 1 larwa na 2-3 kłosy,
- dla pszenicy ozimej, pszenżyta ozimego i żyta: 1-2 larwy na 1 kłos.
Kiedy należy podjąć działania mające na celu zwalczenie skrzypionek? Chrząszcze muszą być w dwóch stadiach rozwojowych: pojawiają się larwy o długości ok. 4 mm z najwcześniej złożonych jaj oraz następuje masowy wylęg larw z jaj złożonych później.
Profesjonalne środki ochrony roślin na skrzypionkę zbożową w ofercie wpolu.pl
Jak chronić pożyteczne organizmy i jak zapobiec wystąpieniu skrzypionki zbożowej na polu?
Jeśli larwy nie są liczne, a do tego na uprawie pojawiły się organizmy pożyteczne, nie należy przeprowadzać zabiegów zwalczających skrzypionkę. Najlepiej też nie przeprowadzać oprysku na całej powierzchni pola, a jedynie na obszarach najbardziej zaatakowanych przez szkodnika (chyba że występuje na całej uprawie). Poza tym warto:
- połączyć stosowanie środków ochrony roślin z dokarmianiem nawozami płynnymi, co pozwala ograniczyć liczbę wjazdów na pole, a tym samym uszkodzenia mechaniczne zbóż,
- wykorzystać środki ochrony roślin o działaniu selektywnym zamiast tych o szerokim spektrum,
- ściśle stosować się do informacji na etykiecie, zwłaszcza mówiącej o okresie prewencji dla pszczół (pozwala to również na ochronę innych pożytecznych owadów).
Nieprofesjonalne środki ochrony roślin na skrzypionkę zbożową w ofercie wpolu.pl
Przypisy:
[1] https://agroprofil.pl/wiadomosci/skrzypionki-powazny-problem/. [dostęp online: 23.05.2023].
[2] https://www.tygodnik-rolniczy.pl/uprawa/poznajemy-szkodniki-skrzypionka-zbozowa-i-blekitek-2374433. [dostęp online: 23.05.2023].
Źródła:
https://agroprofil.pl/wiadomosci/skrzypionki-powazny-problem/. [dostęp online: 23.05.2023].
https://www.tygodnik-rolniczy.pl/uprawa/poznajemy-szkodniki-skrzypionka-zbozowa-i-blekitek-2374433. [dostęp online: 23.05.2023].
https://pl.wikipedia.org/wiki/Skrzypionka_zbo%C5%BCowa. [dostęp online: 23.05.2023].
UWAGA!
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed użyciem przeczytaj etykietę oraz opis działania produktu. Środki ochrony roślin do użytku profesjonalnego mogą być nabyte tylko i wyłącznie przez osoby pełnoletnie oraz posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w ustawie o środkach ochrony roślin. Niespełnienie powyższych warunków jest złamaniem regulaminu sklepu.
Data dodania: 2023-06-29
Aktualizacja: 2023-07-13
Aktualizacja: 2023-07-13
