JAK PRZECHOWYWAĆ ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN?

Niewłaściwe przechowywanie środków ochrony roślin stwarza zagrożenie dla środowiska naturalnego oraz istot żywych, a także może zmniejszyć skuteczność ich działania. Jak prawidłowo magazynować pestycydy? Wyjaśniamy w tym artykule.

Przechowywanie środków ochrony roślin - regulacje prawne

Najważniejszym źródłem informacji na temat odpowiedniego – czyli bezpiecznego i zgodnego z prawem – przechowywania środków ochrony roślin jest Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie sposobu postępowania przy stosowaniu i przechowywaniu środków ochrony roślin. Poza tym rolnicy powinni przestrzegać zasad określonych w Kodeksie Dobrej Praktyki Ochrony Roślin, a także ściśle trzymać się instrukcji podanych na etykiecie danego śor. Dzięki temu magazynowanie tych preparatów będzie się wiązać z minimalnym ryzykiem dla zdrowia zwierząt i ludzi, a także nie doprowadzi do zanieczyszczenia środowiska naturalnego.

W jaki sposób należy przechowywać środki ochrony roślin?

Środki ochrony roślin przede wszystkim powinny być przechowywane w oryginalnych, szczelnie zamkniętych opakowaniach – nie wolno ich przelewać ani przesypywać do innych pojemników! Sposób ich magazynowania musi wykluczać ich kontakt z żywnością i napojami, a także paszą dla zwierząt i materiałami łatwopalnymi. Poza tym do pomieszczenia z pestycydami nie mogą mieć dostępu dzieci ani zwierzęta domowe i gospodarcze, dzięki czemu ryzyko przypadkowego spożycia niebezpiecznych substancji da się ograniczyć do minimum.

Mniejsze gospodarstwa mogą trzymać środki ochrony np. w stabilnej, metalowej szafie/szafce, koniecznie zamykanej na klucz i odpowiednio oznakowanej (może to być tabliczka albo naklejka z napisem: „Uwaga! Środki ochrony roślin”). Jeśli zachodzi potrzeba przechowywania większej ilości śor, lepiej zaadaptować do tego celu oddzielne pomieszczenie. Magazyn powinien znajdować się w takim miejscu, aby w razie wycieku nie doszło do skażenia wody czy gleby albo dostania się cieczy do kanalizacji. Z tego powodu minimalna odległość magazynu ze śor od studni oraz zbiorników i cieków wodnych wynosi 20 m, zaś podłoga powinna być wykonana z trwałego, nieprzepuszczalnego materiału (np. betonu). 

Gospodarz musi zadbać o to, aby miejsce było dobrze zabezpieczone na wypadek pożaru albo powodzi oraz oznakowane (np. „Magazyn środków ochrony roślin”). Nikt nieupoważniony nie powinien mieć dostępu do tego pomieszczenia! Stosowne oznaczenie również należy umieścić na drzwiach magazynu.

A co z półkami w magazynie ze śor? Najlepiej, żeby było one metalowe i pozbawione ostrych krawędzi.

Środki ochrony roślin zaleca się przechować w następującej kolejności:

• górne półki – granulaty i proszki,
• dolne półki – płyny, zawiesiny i emulsje.

Przechowywanie ŚOR - temperatura i wilgotność powietrza

Informacja na temat właściwego zakresu temperatur, w którym można magazynować śor, powinna znajdować się na etykiecie produktu. Zazwyczaj przedział ten wynosi 0-30°C, jednak zawsze lepiej sprawdzić instrukcje na opakowaniu.

Zbyt niska temperatura doprowadzi do zamarzania cieczy, a zbyt wysoka – uwalniania się niebezpiecznych, lotnych związków. Pod wpływem temperatury mogą też ulec zmianie właściwości fizyczne produktu, co np. utrudni sporządzenie cieczy roboczej. Niektóre środki po przemrożeniu nie tylko działają mniej skutecznie, ale nawet mogą stać się fitotoksyczne! Pamiętaj też, żeby nie ustawiać opakowań z śor blisko źródeł ciepła, ponieważ większość z nich jest łatwopalna. 

Ważne jest również zapewnienie w pomieszczeniu odpowiedniej wentylacji. Środki ochrony roślin w postaci proszku lub granulatu mogą absorbować wodę. Instalacja wentylacyjna musi więc działać sprawnie, zwłaszcza zimną.

Przechowywanie opakowań po środkach ochrony roślin

Oprócz samych pestycydów odpowiednio należy też przechowywać puste opakowania po tych preparatach, dodatkowo zabezpieczone foliowymi workami. Pamiętaj, że pojemniki po środkach ochrony roślin to najczęściej odpady niebezpieczne (o tym również informuje etykieta – za pomocą specjalnych piktogramów). Nie wolno ich wyrzucać do odpadów komunalnych ani wykorzystywać do jakichkolwiek innych celów.

Jakie mogą być konsekwencje nieprawidłowych metod przechowywania ŚOR?

• Ryzyko dla ludzi: Wyciek czy ulatnianie się chemikaliów może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwłaszcza jeśli są one toksyczne. Mogą powodować zatrucia, podrażnienia skóry, układu oddechowego lub oczu.
• Ryzyko dla zwierząt: Dla wielu zwierząt, w tym dla zwierząt domowych, dzikiej fauny i owadów, pestycydy mogą być toksyczne, co prowadzi do chorób, śmierci lub zakłóceń wrozwoju.
• Zanieczyszczenie środowiska: Nieprawidłowo przechowywane pestycydy mogą przedostać się do gleby, powietrza i wody, prowadząc do zanieczyszczenia środowiska.

Źródła:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20130000625. [dostęp online: 21.07.2023].
https://www.tygodnik-rolniczy.pl/uprawa/srodki-ochrony-roslin/jak-przechowywac-srodki-ochrony-roslin-2433685. [dostęp online: 21.07.2023].
https://www.farmer.pl/prawo/przepisy-i-regulacje/przechowywanie-srodkow-ochrony-roslin,54937.html. [dostęp online: 21.07.2023].

UWAGA!

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed użyciem przeczytaj etykietę oraz opis działania produktu. Środki ochrony roślin do użytku profesjonalnego mogą być nabyte tylko i wyłącznie przez osoby pełnoletnie oraz posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w ustawie o środkach ochrony roślin. Niespełnienie powyższych warunków jest złamaniem regulaminu sklepu.