JAK I KIEDY STOSOWAĆ NAWOZY AZOTOWE?

Azot to makroelement, którego do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują wszystkie rośliny. Dlatego, aby uzyskać obfite plony, nawozy azotowe stosują zarówno ogrodnicy-hobbyści, jak i rolnicy. Jednak o ile w domowym ogródku czas i stopień nawożenia azotem jest raczej zaleceniem, o tyle osoby prowadzące gospodarstwa rolne muszą ściśle przestrzegać przepisów prawa.

Co to są nawozy azotowe i dlaczego są ważne w rolnictwie?

Nawozy azotowe — specjalistyczne, dedykowane nawozy, które bazują na głównym składniku pokarmowym — azocie. Jest on bowiem niezbędny do przeprowadzania syntezy białek, tak, aby te były lepiej przyswajane przez rośliny. Okazuje się bowiem, że to właśnie one mają najistotniejszy wpływ na plonowanie roślin oraz na wzrost tzw. masy zielonej.

Zalety i wady stosowania nawozów azotowych w rolnictwie

Główną zaletą jest możliwość szybkiego dostarczania cennych składników, których brakuje Twojej roślinie. Tak oto w wieloskładnikowych nawozach znajduje się szereg minerałów, które sprawiają, że plony są zdrowsze, szybciej rosną i zaskakują swoim urodzajem. Warto jednak podkreślić, że ograniczone nawożenie (tzw. używanie sztucznych źródeł rolniczych) to zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami. Ekolodzy podkreślają tym samym, że nadmierna podaż nawozów (np. w przypadku upraw wieloletnich) to zwiększa ryzyko przenawożenia gleby — tj. nadmiernej kumulacji soli mineralnych. Chcąc więc zapobiegać dalszemu zanieczyszczeniu środowiska, nawożenie azotem powinno być przemyślane, kontrolowane i rozsądne.

Nawozy azotowe w ofercie wpolu.pl

-6%

-130,00zł

Saletra Yara Liva Tropicote (40 x 25kg) 1 tona

2400,00zł

2530,00zł

- +

DO KOSZYKA

-21%

-390,00zł

Saletrzak Canwil z magnezem (20 x 50 kg) 1 tona

1470,00zł

1860,00zł

- +

DO KOSZYKA

AGROLEAF HIGH N 31-11-11+TE azotowy 15KG

238,40zł

- +

DO KOSZYKA

-13%

-350,00zł

Mocznik puławski PULREA 1 tona (40x25kg)

2450,00zł

2800,00zł

- +

DO KOSZYKA

SUMIN MOCZNIK 1KG

18,00zł

- +

DO KOSZYKA

Jak dobrać odpowiedni nawóz azotowy do swojego uprawy?

Nawozy azotowe można ogólnie podzielić na przedsiewne (np. amonowe), pogłówne (np. saletry wapniowe, siarczanowe) i uniwersalne (np. mocznik, saletry amonowe). Jednak osoby, które zajmują się uprawą ogródka czy działki w ramach hobby spokojnie mogą sięgnąć po produkty przeznaczone do konkretnych roślin użytkowych lub ozdobnych (w formie płynnej lub stałej). Stosując się do zaleceń producenta, w szybki i łatwy sposób dostarczysz swoim okazom wszystkich niezbędnych składników mineralnych.

Rośliny uprawiane w ogrodach i na działkach należy zasilić nawozem azotowym przede wszystkim na początku sezonu, czyli wiosną. Przed wejściem roślin w okres spoczynku, czyli w okresie od połowy sierpnia do września, stosuje się tylko nawozy jesienne (pozbawione azotu, za to wzbogacone potasem i fosforem). Chodzi o to, aby nie pobudzać ich niepotrzebnie do wzrostu przed zimą.

Kiedy i w jakiej ilości stosować nawozy azotowe?

W sezonach przed 2023 r. rolnicy musieli czekać z nawożeniem pól azotem do 1 marca. Jednak tego dnia 8 lutego 2023 weszło w życie Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 (Dz.U. 2023 poz. 244), które dopuszcza pod pewnymi warunkami stosowanie nawozów azotowych w lutym.

Chodzi o:

• sygnały wznowienia wegetacji przez rośliny,
• odpowiednie warunki pogodowe, a konkretnie próg temperaturowy.

O możliwości wcześniejszego nawożenia pól azotem decyduje IMGW, które wydaje odpowiednie komunikaty dla poszczególnych powiatów (dostępne w serwisie agrometeo.imgw.pl). Kryteria do spełnienia to przejście średniej temperatury przez 5 kolejnych dni przez następujące progi:

• 3°C (dla roślin zasianych jesienią, upraw trwałych i wieloletnich oraz trwałych użytków zielonych),
• 5°C (dla nawożenia upraw pozostałych).

Poza tym takie wartości muszą osiągnąć temperatury na 95% powierzchni powiatu. Po wydaniu Rozporządzenia możliwość wcześniejszego zasilania azotem (od 21 lutego) miały niektóre powiaty w województwie lubuskim, dolnośląskim, zachodniopomorskim i wielkopolskim[1]. Od 22 lutego liczba powiatów spełniających kryteria stopniowo rosła.

Do kiedy można stosować nawozy azotowe?

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. reguluje również, do kiedy można stosować nawożenie azotem w gospodarstwach. Jeśli chodzi o grunty orne, dla mineralnych nawozów azotowych i naturalnych nawozów płynnych Rozporządzenie podaje 3 daty:

• 20 października,
• 15 października (wykaz powiatów w załączniku nr 2),
• 25 października (wykaz powiatów w załączniku nr 3). 

Dla naturalnych nawozów stałych maksymalny termin 31 października. Z kolei na uprawach trwałych i wieloletnich oraz trwałych użytkach zielonych nawozy mineralne i naturalne płynne można stosować do 31 października, a naturalne stałe – do 30 listopada. Rozporządzenie przewiduje też pewne wyjątki (np. uprawy po późno zebranych przedplonach, pod osłonami lub kontenerowe, a także niekorzystne warunki pogodowe uniemożliwiające wcześniejsze zakończenie nawożenia). 

Przedsiewnie czy pogłównie – jak nawozić rośliny nawozami azotowymi?

Nawozy amonowe (np. siarczan amonu) charakteryzują się tym, że uwolnione z nich jony azotu ulegają wiązaniu wymiennemu, które zabezpiecza je przed wymyciem. Z tego względu stosuje się je głównie przedsiewnie – nawożenie pogłówne skutkuje kumulacją azotu w wierzchniej warstwie gleby oraz niemożnością jego dotarcia do korzeni.

Nawozy saletrzane, które dostarczają roślinom azotu w formie jonów azotanowych, to produkty do stosowania pogłównego. Azotany łatwo ulegają wypłukaniu w głąb gleby, gdzie stają się dostępne dla korzeni roślin. Najlepiej zasilać nimi okazy z już dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym.

Istnieją też nawozy uniwersalne, które można stosować zarówno przedsiewnie, jak i pogłównie. Należy do nich np. saletra amonowa (przy nawożeniu pogłównym warstwę nawozu należy jednak przykryć glebą) oraz mocznik, który zawiera jony azotu w formie amidowej.

Uwaga!

Pamiętaj, aby stosować się do zaleceń producenta. Zanim więc podejmiesz się procesu nawożenia — sprawdż, jaka jest dopuszczalna dawka azotu i jakie środki ostrożności należy zachować w całym tym procesie.

Przypisy:

• [1] https://agrometeo.imgw.pl/kryterium_wczesniejszego_terminu_nawozenia?date=2023-02-21. [dostęp online: 26.04.2023].

Źródła:

• https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230000244/O/D20230244.pdf. [dostęp online: 26.04.2023].
• https://www.wrp.pl/kiedy-i-w-jakiej-formie-stosowac-nawozy-azotowe/. [dostęp online: 26.04.2023].