ŚRODKI NA POŁYŚNICĘ

W uprawie warzyw korzeniowych, jednym z najbardziej znaczących  szkodników jest połyśnica marchwianka (Psila rosae). Ta drobna muchówka, która może wyrządzić znaczne szkody w uprawach takich jak pietruszka, seler czy pasternaku. Zatem jak rozpoznać obecność szkodnika, jak go zwalczać oraz jak zapobiegać jego pojawieniu się w przyszłości?

Połyśnica - charakterystyka i rozpoznanie

Połyśnica marchwianka jest groźnym szkodnikiem upraw warzyw korzeniowych i ziół. Dorosła forma to niewielka muchówka długości 4-5 mm, o czarnym, połyskującym ciele, z rdzawo-żółtą głową i czułkami, oraz rozpiętością skrzydeł około 13 mm. Charakteryzuje się dwoma pokoleniami rocznie: pierwszym w maju, a drugim w lipcu. Larwy połyśnicy są białe i beznogie, o długości 6-8 mm. Żerują na warzywach korzeniowych, a także na ziołach, np. koper i arcydzięgiel, powodując istotne szkody w uprawach​​​​​​. Objawy uszkodzeń połyśnicy marchwianki są zauważalne zarówno na nadziemnych częściach roślin, jak i bezpośrednio na korzeniach. 

Liście roślin zaatakowanych przez połyśnicę mogą przebarwiać się na żółto i pomarańczowo. Jest to jeden z pierwszych i najbardziej widocznych symptomów obecności osobników w uprawie. Larwy połyśnicy marchwianki w uprawach wgryzają się w dolną część warzyw, tworząc w nich tunele. W jednym korzeniu może żerować nawet kilkanaście, co prowadzi do jego deformacji i zanieczyszczenia tych tuneli odchodami. Larwy uszkadzają korzenie, powodując zaburzenia w pobieraniu wody i składników mineralnych.

Uszkodzone korzenie są bardziej podatne na patogeny grzybowe i bakteryjne, co zwiększa ryzyko gnicia. Ponadto warzywa z uszkodzonymi korzeniami tracą wartość handlową i nie nadają się do przechowywania. W przypadku silnego ataku mogą powodować znaczne uszkodzenia wchodów roślin, uniemożliwiając ich normalny wzrost i rozwój​​​​. Rozpoznanie tych symptomów na wczesnym etapie jest kluczowe dla skutecznego zwalczania połyśnicy i minimalizacji szkód w uprawie.

Zwalczanie połyśnicy - środki ochrony roślin

Zwalczanie połyśnicy marchwianki w uprawach warzyw może być trudne, ale istnieje kilka skutecznych metod. Stosowanie chemicznych środków ochrony roślin jest ustalane na podstawie wcześniejszego monitoringu, prowadzonego przy użyciu żółtych tablic lepowych. Oprysk insektycydem o działaniu kontaktowo-żołądkowym stosowany jest po przekroczeniu progu zagrożenia, a zabieg powtarza się co 7-10 dni. 

Do najpopularniejszych środków o działaniu kontaktowym i żołądkowym zaliczanych do zwalczania połyśnicy zaliczamy:

• Apis 200 SE - środek w formie zawiesino-emulsji. Zawiera acetamipryd.
• Belem 0,8 MG - insektycyd w wygodnej formie mikrogranulatu z cypermetryną.
• Benevia 100 OD - insektycyd w formie koncentratu zawiesiny olejowej. Zawiera cyjanotraniliprol.
• Dyno 2,5 EC - środek owadobójczy w formie koncentratu z deltametryną.
• oraz wiele innych.

Belem 0,8 MG jest to środek w formie mikrogranulatu, stosowany przedsiewnie, z siewem lub sadzenie warzyw specjalnymi maszynami. Aplikowany do środowiska gleby wokół korzeni warzyw działa kontaktowo no szkodniki. Środek należy stosować na powierzchni upraw zagrożonych szkodnikami glebowymi. Poprawia jakość środowiska gleby wokół korzeni i ogranicza presję uszkodzeń.
Pozostałe preparaty przeznaczone są do zastosowania w formie oprysku.

Ważne jest, że nabycia środków ochrony roślin mogą dokonywać jedynie osoby pełnoletnie posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin oraz stosować je zgodnie z zaleceniami producenta i lokalnymi przepisami dotyczącymi ochrony roślin. Nasz sklep ogrodniczy oferuje szeroki wybór insektycydów i innych preparatów w kategorii środki ochrony roślin.

Metody biologiczne - biopreparat na połyśnice

Biopreparat Nemapsil-LIMIT firmy Agrecol jest to preparat mikrobiologicznym do ochrony roślin przed żerowaniem nicieni oraz larw połyśnicy marchwianki, będących szkodnikami roślin korzeniowych, takich jak marchew, pietruszka, seler ziemniak, czy burak. Środek poprawia warunki glebowe na niekorzystne dla rozwoju szkodników, larw połyśnicy marchwianki i nicieni glebowych. Połyśnica uszkadza korzenie, co zaburza wchłanianie wody i składników mineralnych z gleby przez rośliny, a uszkodzone miejsca stają się podatne na choroby. Nemapsil LIMIT zawierający mikroorganizmy i wyciągi roślinne, zmienia środowisko glebowe, hamując rozwój szkodników. Zaletą preparatu jest to, że zawarte w nim pożyteczne bakterie produkują substancje odżywcze, które korzystnie wpływają na wzrost oraz plonownaie roślin. Jest to produkt bez GMO, bezpieczny dla ludzi i zwierząt. Stosuje się go na trzy sposoby: przygotować roztwór a potem wymieszaćz glebą grabiąc przed siewem, do podlewania porażonych roślin (10 g preparatu rozpuścić w 5 l wody) oraz do oprysku (10 g na 5 l wody, pokrywając do 100 m²). Wybierając oprysk lub podlewanie, ważne jest, aby dodatkowo podlać uprawę wpłukując preparat w głąb gleby. Procedurę powtarzać co 10-14 dni, unikając łączenia z fungicydami. Jest to jeden z nielicznych preparatów, który ogranicza połyśnice i nicienie.¹

Połyśnica - zapobieganie

Aby zapobiec rozwojowi szkodników, należy wdrożyć metody profilaktyczne.

• Należy unikać uprawy warzyw w pobliżu zarośli i drzew, gdzie chętnie gromadzą się szkodniki.
• Stosować preparaty naturalne, np. zawierające wyciągi z czosnku lub cebuli, które mylą muchówki i utrudniają im znalezienie warzyw korzeniowych. Taki oprysk jest bezpieczny dla ludzi i zwierząt.
• Przykrycie warzyw włókniną lub siatką może zmniejszyć ryzyko ataku przez szkodnika. 
• Regularne zmianowanie upraw, czyli uprawianie warzyw na danym zagonie nie częściej niż raz na cztery lata, co stwarza niekorzystne warunki dla rozwoju i żerowania szkodników.
• Ponadto warto obsadzać marchew cebulą, która działa odstraszająco na połyśnicę, zmieniając warunki środowiska glebowego na niekorzystne. 
• Unikanie zbyt dużego zagęszczenia roślin, co może przyczyniać się do zmniejszenia wzrostu i plonowania roślin
• Spulchnianie gleby poprzez przeorywanie jesienią stwarza warunki glebowe niekorzystne do rozwoju szkodnika, może zniszczyć bobówki połyśnicy​​​​.​

* Środki ochrony roślin zarejestrowane w roku 2023.

Źródła: 

1. Informacje dotyczące biopreparatu na połyśnice i nicienie Nemapsil-LIMIT pochodzą ze strony producenta - https://agrecol.pl/produkt/nemapsil-limit/