0,00zł
DO RABATU NA WYSYŁKĘ: 1000złWCIORNASTKI - CZYM SĄ I JAK JE ZWALCZYĆ
Uszkodzenia liści, odbarwienia płatków kwiatów czy skorkowacenia na owocach są sygnałem, że z rośliną dzieje się coś niepokojącego. Jeśli zauważysz takie objawy na swoich okazach, może to oznaczać, że zostały zaatakowane przez wciornastki. Jak je rozpoznać i zwalczać?
Jak rozpoznać wciornastki?
Atak wciornastków (czyli przylżeńców, Thysanoptera) nie jest, niestety, niczym nadzwyczajnym, ponieważ te owady występują w każdym miejscu na Ziemi – od Arktyki po Antarktydę (najwięcej w rejonach tropikalnych). W Polsce żyje 217 z 6000 dotychczas sklasyfikowanych gatunków[1].
Jak wyglądają wciornastki? To niewielkie, wydłużone, skrzydlate owady osiągające 1,2-2,5 mm w kolorze pomarańczowym lub różnych odcieniach brązowego. Larwy przypominają drobne, kremowobiałe lub kremowożółte wałeczki. Na roślinach zdecydowanie łatwiej dostrzec postać larwalną wciornastków, ponieważ dorosłe osobniki są niezwykle ruchliwe.
Nie wszystkie wciornastki to szkodniki. Niektóre pełnią funkcję zapylaczy czy też drapieżników (polujących m.in. na roztocza). Gatunki roślinożerne mogą jednak wyrządzić znaczne szkody, ponieważ żywią się sokami roślinnymi i zaburzają prawidłowy wzrost roślin – zarówno dekoracyjnych, jak i sadowniczych czy warzywnych. Uszkodzenia powstają w wyniku nakłucia tkanki roślinnej i wyssania soku komórkowego przez przylżeńce. Poza tym przylżeńce przenoszą ok. 20 roślinnych chorób wirusowych, np. topsowirusów (jako jedyne zwierzęta) – wirusa brązowej plamistości pomidora (TSWV) czy nekrotycznej plamistości niecierpka (INSV).
Wciornastki - objawy żerowania
Oznaki ataku wciornastków można zauważyć na liściach, kwiatach czy owocach. W zależności od gatunku wyglądają one nieco inaczej.
Mogą to być:
- srebrzysto-szare lub jasne plamy,
- rdzawe plamki (np. u fikusa lirolistnego)
- czy nieregularne, biało-czerwone skazy (na spodniej stronie liści u krotona).
Z czasem uszkodzone fragmenty zasychają i brązowieją, a w pobliżu można zauważyć małe, czarne kropki (odchody wciornastków).
Inne objawy żerowania wciornastków to:
- blaknięcie, zwijanie się i zasychanie liści,
- odbarwienie płatków,
- zasychanie pąków kwiatowych,
- skorkowacenia owoców.
Ponieważ wciornastki są bardzo drobne, niełatwo je zauważyć. Jeśli Twoje rośliny noszą ślady wyżej opisanych uszkodzeń, uważnie obejrzyj cały okaz w poszukiwaniu malutkich owadów lub ich larw. Szczególną uwagę zwróć na spodnią stronę liści i młode części roślin (warto posiłkować się szkłem powiększającym). Jeśli oględziny nie przyniosą skutku, zrób test białej kartki – połóż papier pod roślinę i potrząśnij ją. Na kartce pojawią się drobniutkie, ruchliwe „przecinki”. Możesz też powiesić nad rośliną niebieską tablicę lepową – kolor niebieski wabi owady, które się do niej przykleją.
Niebieskie tablice / taśmy lepowe na wciornastki
Gatunki szczególnie podatne na atak wciornastków
Wciornastki nie należą do wybrednych owadów. Mimo że określone gatunki mają swoje „ulubione smaki”, chętnie infekują również inne rośliny. Najbardziej wrażliwe na ich ataki są:
- figowce, palmy i bluszcze (wciornastek cieplarek),
- pomidory, ogórki, papryki, fiołki, niecierpki i cyklameny – zarówno w uprawach szklarniowych, jak i gruntowych (wciornastek szklarniowiec, wciornastek zachodni),
- cebula, kapusta, szparagi, goździki, chryzantemy, dalie (wciornastek tytoniowiec),
- rośliny z rodziny różowatych, np. truskawki, maliny, drzewka owocowe oraz porzeczki, borówki i magnolie (wciornastek różówek).
Z kolei m.in. sukulenty raczej nie są podatne na ataki wciornastka.
Jak zwalczać wciornastki? Metody naturalne i chemiczne
Wciornastki często przenoszą się z jednych roślin na drugie, dlatego jeśli przyniesiesz do domu jakiś nowy okaz, poddaj go ok. dwutygodniowej kwarantannie. Pamiętaj, że te szkodniki mogą pozostawać w uśpieniu przez długi czas! Kilkanaście dni w sprzyjających dla nich warunkach (które niestety panują w naszych mieszkaniach) powinno wystarczyć, by wciornastki zaczęły się namnażać. Izolacji należy również poddać wszystkie okazy zainfekowane przez te owady – pomoże to w zapobieganiu roznoszenia się szkodników.
Środki ochrony roślin przeciw wciornastkom:
Preparaty na zwalczanie wciornastków
Inne naturalne metody zwalczania wciornastków to:
- umycie roślin pod prysznicem (zabezpiecz wcześniej podłoże przed zalaniem za pomocą torebki foliowej),
- usuwanie na bieżąco nowych okazów szkodników (np. larw) nasączonym patyczkiem kosmetycznym,
- pozbycie się mocno zainfekowanych części rośliny, np. kilku liści,
- naturalne opryski – z ogrodniczego mydła potasowego, olejku neem, krawnika, lulka czarnego. Możesz wykorzystać gotowe, naturalne preparaty,
- metody biologiczne – saszetki z drapieżnymi roztoczami, które żywią się wciornastkami.
Dla największej skuteczności najlepiej wdrożyć kilka naturalnych metod (oczywiście tych, które się wzajemnie nie wykluczają – nie stosuj jednocześnie oprysków i metod biologicznych). Poza tym pamiętaj o regularnym, kilkukrotnym tych zabiegów – do czasu, gdy nie zaobserwujesz już wciornastków.
Jeśli naturalne metody zawiodą, konieczne może się okazać użycie środków ochrony roślin z acetamiprydem (Leptosar 200 SL, Mospilan 20 SP). Uważaj jednak, gdy w Twoim domu są małe dzieci i zwierzęta!
Zapobieganie nawrotom wciornastków
Po zwalczeniu ataku szkodników regularnie przeglądaj rośliny. Metody naturalne (mycie, opryski i saszetki z drapieżnymi roztoczami) również warto zastosować profilaktycznie. Dzięki temu masz spore szanse, że wciornastki już do Ciebie nie wrócą.
Ekologiczne środki ochrony roślin przeciw wciornastkom:
Źródła:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Wciornastki
UWAGA!
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed użyciem przeczytaj etykietę oraz opis działania produktu. Środki ochrony roślin do użytku profesjonalnego mogą być nabyte tylko i wyłącznie przez osoby pełnoletnie oraz posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w ustawie o środkach ochrony roślin. Niespełnienie powyższych warunków jest złamaniem regulaminu sklepu.
Data dodania: 2023-08-21
Aktualizacja: 2023-08-22
Aktualizacja: 2023-08-22
